صنایع آبزیان
پهنه آبی کره زمین امکانات پیدا و پنهان نامحدودی را در بر گرفته است. آبهای شیرین، نیمهشیرین و شور، هر کدام به فراخور ویژگیهای زیستی خود، زیستگاه گیاهان و حیواناتی هستند که در زندگی انسان نقشی پررنگ دارند. آنچه که تا امروز از آبها بهدست آمده کشف بخشی از پتانسیل این عرصه پهناور است که زمینههای تجاری و صنعتی قدرتمندی را نیز فراهم آوردهاند.
صنایع آبزیان چیست؟
آبزیپروری یا صنایع آبزیان (Aquaculture) به تمام اشکال فرآیند کنترلشده پرورش حیوانات آبزی از جمله ماهی و میگو، گیاهان آبزی و جلبکها در محیطهای آبی اشاره دارد. در آبزیپروری گیاهان و حیوانات را در آب شیرین یا آب دریا پرورش میدهند، برداشت میکنند و در نهایت برای مصرف انسان عرضه میشوند. این صنعت در حال حاضر یکی از سریعترین بخشهای در حال رشد صنعت تولید غذا در جهان است که نقش مهمی در تامین غذایی سیارهای با جمعیت رو به رشد را دارد و میتواند در هر جایی از جهان اتفاق بیفتد؛ از آبهای اقیانوس گرفته تا حوضچهها و رودخانههای آب شیرین یا حتی مخازن ساختهشده در خشکی.
اهمیت صنایع آبزیان
صنایع آبزیان از آن جهت دارای اهمیت است که پتانسیل بالایی برای کمک به افزایش تولید غذا و سایر محصولات تجاری دارد و راهکاری اساسی برای برطرف کردن برخی از بزرگترین مشکلات زیست محیطی دارد:
- کمک به بازسازی جمعیت گونههای در معرض خطر
- احیای زیستگاهها
- افزایش ذخایر گونههای وحشی آبهای شیرین و شور
- پرورش ماهی برای آکواریومها و باغ وحشها
علاوه بر مواردی که ذکر شد باید بر این موضوع تاکید کرد که ذخایر طبیعی آبزیان به دلیل اعمال مخرب ماهیگیری و صید بیش از حد تحت فشار زیادی قرار دارد و ذخایر طبیعی قبل از صید مجدد فرصت تکمیل ندارد. به همین دلیل جهان به آبزیپروری نیاز دارد تا به تقاضای روزافزون خوراک دریایی که باکیفیتترین منبع پروتئین برای تغذیه انسان است پاسخ دهد و فشار بر منابع آبزیان وحشی را بکاهد.
روشهای پرورش آبزیان
در دستهبندی روشهای پرورش آبزیان میتوان از دستهبندیهای متفاوتی نام برد، همچون: دستهبندی نسبت به آب شور و شیرین، دستهبندی بر مبنای گروه آبزیان یا حتی دستهبندی بر اساس شیوهها و متدهای پرورش. اما بهطور عمومی در پرورش آبزیان دو روش بهعنوان روشهای کلی شناخته میشوند، شامل پرورش در محیط طبیعی و پرورش در مخازن. هر کدام از این روشها به نسبت گونه مورد پرورش و نوع آب در موارد متفاوتی مورد استفاده قرار میگیرند.
- در روش پرورش ماهی در محیط طبیعی، قفسهای توری شناور که بر بستر دریا در آب لنگر انداختهاند، قفسهایی که در آب شیرین قرار دارند یا حوضچههایی که با حصار پوشیده شدهاند بهعنوان محل پرورش استفاده میشوند.
- در روش پرورش در مخازن، آبزیان در مخازن پرورش پر از آب رشد میکنند. در این روش بسته به گونهای که پرورش داده میشود، مخازن با آب شیرین یا آب دریا پر میشوند. در برخی از مزارع پرورش ماهی اگر سیستم بسته باشد، هر بار آب مخازن عوض میشود، اما در صورت بهکارگیری سیستم بسته یا چرخشی، آب برای استفاده مجدد بازیافت و تصفیه میشود. سیستم آبزیپروری چرخشی برای مناطقی که میزان آب موجود کم است یا برای پروژههایی که هزینه آب گرم بالاست میتواند بهترین روش پرورش باشد. علاوه بر این چنین روشی به پرورشدهندگان این امکان را میدهد تا در طول سال کنترل کاملی بر تمام شرایط رشد داشته باشند.
- پرورش میگو در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری در آبهای شور، در استخرها یا مخازن زمینهای خاکی بزرگ صورت میگیرد.
در حال حاضر بیش از نیمی از تمام غذاهای دریایی که امروزه مصرف میشود، پرورشی است و متخصصین پیشبینی میکنند که پرورش آبزیان باید تا سال ۲۰۵۰ دو برابر شود تا تقاضای رو به رشد را برآورده کند. در نهایت میتوان گفت صنعت پرورش آبزیان این امکان را دارد که سلامت سیاره زمین و سلامت جمعیت آن را بهبود بخشد، به شرطی که به شیوهای سازگار با محیط زیست، مسئولانه و با در نظر گرفتن ایمنی غذا و رفاه حیوانات انجام شود.
گروه وطنزرین یکی از فعالان عرصه پرورش آبزیان است که با بیش از ۲۰ سال سابقه، از مجهزترین و پیشرفتهترین تجهیزات برای تولید و عرضه محصولات غذایی و مراقبتی تحت نام چند برند مختلف بهره میبرد.
منبع:
https://asc-aqua.org/learn-about-seafood-farming/what-is-aquaculture/
آبزیان مهتاب
آرام صید
تکثیر و پرورش میگو مند بوشهر
- استفاده از تجارب کارشناسان خارجی در طراحی اولیه این طرح
- وجود تجهیزات پیشرفته جهت تداوم تامین آب تازه حوضچههای پروشی میگو
- کنترل روند رشد میگوها
- هوادهی جهت تامین اکسیژن آب
- استفاده از غذای مناسب با کیفیت بالا و مطلوب
- وجود حوضچههای نوزادگاهی جهت 2 بار برداشت در سال و مهمتر از همه تلاشهای بی وقفه و مستمر کارشناسان زبده داخلی در هدایت و پیشبرد طرح پرورش میگو